Μουσική και εγωισμός.

Μουσική και εγωισμός.

 

Φανταστείτε ότι τώρα αυτή τη στιγμή που μιλάμε παράγεται καινούργια μουσική σε κάθε γωνία του πλανήτη. Δημιουργούνται συνθέσεις, τραγούδια, ορχηστρικά κομμάτια απ’ όλα τα είδη. Παραδοσιακές μουσικές από γειτονιές και χωριά μέχρι μεγαλειώδη μοντέρνα κλασικά έργα για τεράστιες ορχήστρες. Αυτό συμβαίνει από την αρχή του χρόνου, από τότε που περπάτησε στα δύο του πόδια ο άνθρωπος. 

 

Συγκεκριμένα για τη δυτική μουσική, δηλαδή τη μουσική της Ευρώπης και της Αμερικής, όπως τη γνωρίζουμε από καταγραφές της, παίζεται εδώ και χίλια χρόνια περίπου. Εδώ και χίλια χρόνια παίζονται και έχουν καταγραφεί όλοι οι πιθανοί συνδυασμοί των ίδιων δώδεκα νοτών. Μάλιστα η πρώτη οργάνωση των κανόνων που διέπουν τη δυτική μουσική εκτυπώθηκε το 1722 με τίτλο  "Διατριβή στην Αρμονία" από τον Ζαν Φιλίπ Ραμώ. Σκεφτείτε ότι άρχισε να ανθίζει η μελέτη έργων και η θεωρία της αρμονίας μετά την ανακάλυψη του τυπογραφείου. Επίσης σκεφτείτε ότι η κάθε μουσική που γραφόταν είχε επιρροές από την κοινωνική, οικονομική, θρησκευτική και πολιτική κατάσταση της εποχής.  Άρα κάθε μουσική που ακούμε, ουσιαστικά αντικατοπτρίζει τον τρόπο σκέψης και ερμηνείας της πραγματικότητας των συνθετών της κάθε εποχής. Έχουμε λοιπόν στα χέρια μας κυριολεκτικά μια μουσική χαρτογράφηση του πλανήτη για τα τελευταία 1000 χρόνια περίπου. 

 

Κι όμως όταν ανακαλύπτουμε κάτι κατά την μελέτη μας ή όταν διαβάζουμε κάτι καινούργιο, όταν ηχογραφούμε το πρώτο μας τραγούδι ή όταν κάνουμε το πρώτο μας μεγάλο Live, νιώθουμε ότι ανακαλύψαμε κάτι σπουδαίο και ότι είμαστε οι μοναδικοί άνθρωποι στον πλανήτη που πιάσαμε το «νόημα». Είναι ανθρώπινο χαρακτηριστικό να ονομάζουμε μοναδικό οτιδήποτε τονίζει την αίσθηση της ανεξαρτησίας της ύπαρξής μας. Είναι και τόσο λάθος όμως. Κανένας στον πλανήτη δεν είναι η εξίσωση της μοναδικότητάς του. 

 

Η αλήθεια είναι ότι είμαστε το αποτέλεσμα χιλιάδων εξισώσεων που προηγήθηκαν και επηρέασαν την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε τώρα και συγκεκριμένα την όποια μουσική κατάσταση. Κάποια μητέρα μας γέννησε, κάποιος μπαμπάς μας  σπούδασε, κάποιος μουσικός μας ενέπνευσε, κάποιος δάσκαλος μας δίδαξε , κάποιος μέντορας μας ανέδειξε και ένα υπέρ πολύπλοκο υποσύνολο καταστάσεων μαζί με τις επιλογές μας, μας έφτασε εκεί που βρίσκεται ο καθένας μας. 

 

Κοιτάζοντας το παρελθόν μας αν βλέπουμε μόνο τον εαυτό μας και δεν αναγνωρίζουμε όλα τα άλλα σύνολα, είμαστε απλά εγωιστές. Όταν κοιτάζουμε προς το μέλλον μας και βλέπουμε μόνο τον εαυτό μας, είμαστε εγωιστές. Στη μουσική όπως και σε άλλες τέχνες η έννοια της μοναδικότητας μοιάζει αστεία από την άποψη ότι για να παραχθεί μουσική χρειάζονται ομάδες ανθρώπων. Μπορεί να θαυμάσουμε το τελικό αποτέλεσμα και την έμπνευση ενός ανθρώπου και έχουμε μάθει να αγοράζουμε προϊόντα που έχουν ένα πρόσωπο στο εξώφυλλό τους, όχι γιατί ο ένας αρκεί, αλλά γιατί δε μπορεί να πωληθεί προϊόν με πολύπλοκο πακετάρισμα. Και πάλι η εκθείαση ενός προσώπου έχει γίνει απλά το προϊόν και το αποτέλεσμα του μάρκετινγκ . 

 

Εδώ λοιπόν η έννοια του εγωισμού λειτουργεί ως εργαλείο, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να αφορά ένα πρόσωπο και κυρίως για να έχει αυτό το πρόσωπο μια προσωπικότητα μεγαλύτερη από τη ζωή. Μια υπερβολή αξιοθαύμαστη και ζηλευτή, μια περσόνα η οποία θα κάνει πολύ κόσμο να βάλει το χέρι στην τσέπη για να αγοράσει. Όταν όμως δεις πέρα από την κατασκευή του μάρκετινγκ και ανακαλύψεις τη μη μοναδικότητα του καλλιτέχνη και τη συγκρίνεις με τη μη μοναδικότητα της χρήσης των δώδεκα νοτών, τότε συνειδητοποιείς το εξής: Το να νιώθεις μοναδικός μπορεί να είναι χρήσιμο ως συναισθηματικός μηχανισμός επιβίωσης αλλά στην πραγματικότητα η μεγάλη εικόνα μαρτυρά την ουσιαστική, ανθρώπινη ανάγκη για συνεργασία και αλληλεξάρτηση. 

 

Φανταστείτε τώρα να είστε στη θέση του αστροναύτη Έντγκαρ Μίτσελ. Έγραψε ο ίδιος όταν αντίκρισε την γη από τη σελήνη: «You develop an instant global consciousness, a people orientation, an intense dissatisfaction with the state of the world, and a compulsion to do something about it.»

 Γενικότερα λέγεται ότι όταν δεις την εικόνα της γης από μακριά σου δημιουργείται αυτή η αίσθηση της ασημαντότητας της μονάδας και η συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας του συνόλου!

Η μη παραδοχή αυτής της αλήθειας μπορεί να μας οδηγήσει σε περίεργα αποτελέσματα.  Δηλαδή το να μην παραδεχτείς το πόσο ασήμαντος είναι κάποιος ως μεμονωμένη ύπαρξη μακριά από το σύνολο. Για παράδειγμα δείτε τη σχέση του καλλιτέχνη με το κοινό. Η συντήρηση την περσόνας έχει να κάνει μόνο με τη δουλειά και την πώληση του προϊόντος. Η πίστη ότι τελικά είσαι αυτή η περσόνα και στην πραγματικότητα, ότι είσαι αυθεντική υπερβολή της πραγματικότητας και μοναδικός, μπορεί να ισχύει όταν υπάρχουν δύο προϋποθέσεις: 

1) είσαι σοβαρά εγωιστής και ανακαλύπτοντας τα οφέλη του ρόλου, τον συντηρείς σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής σου ή 

2) είσαι εγωιστής και σοβαρά φαντασμένος στο επίπεδο του αστείου, ώστε να πιστεύεις ότι είσαι αυτό που τελικά σε πληρώνει. 

 

Οι σοβαροί νικητές της πραγματικότητας είναι αυτοί που κατάφεραν να ζουν από την προώθηση της πραγματικής τους προσωπικότητας, η οποία μπορεί να έχει αληθινές αξίες προς αγορά. Το θέμα είναι ότι αυτές οι προσωπικότητες συνήθως είναι οι πρώτοι που αποκαθηλώνουν τη δήθεν μοναδικότητα αλλά και την  περσόνα τους και τη φέρνουν στα πραγματικά πλαίσια της ζωής, λέγοντας ότι η τύχη, η πολύ σκληρή δουλειά και οι σωστές συνεργασίες φέρνουν την οποία επιτυχία, η οποία όπως και οι ίδιοι γνωστοποιούν είναι προσωρινή και πρέπει μόνιμα να προσπαθούν να συντηρούν ΟΧΙ ΤΗΝ ΠΕΡΣΟΝΑ αλλά ΤΗ ΣΚΛΗΡΗ ΔΟΥΛΕΙΑ. 

 

Όταν ο ηθοποιός Ντουέιν Τζόνσον, ο γνωστός The Rock, ανακηρύχτηκε από το περιοδικό Forbes ως ο πιο ακριβοπληρωμένος ηθοποιός στην ιστορία του περιοδικού, τότε έγραψε το παρακάτω στο προφίλ του στο instagram: «After years of relentless hard work, lil’ bit of luck, successes, failures, more failures and more successes, my career just achieved a pretty awesome milestone - the highest earning actor in the history of Forbes. 

I’m a firm believer in the notion that there is no success that happens alone. 

Success always requires a TEAM.»

 

Το σημαντικότερο για εμένα είναι η συνειδητοποίηση της ανάγκης για συνεργασίες και η παραδοχή ότι είναι απαραίτητη για την οποιαδήποτε πρόοδο. Ο παγκόσμια γνωστός Έλληνας μαθηματικός Κωνσταντίνος Δασκαλάκης είχε πει σε μία συνέντευξή του: «Δεν είναι το σημαντικό το τι θα μάθεις σε ένα πανεπιστήμιο αλλά τι ομάδες θα δημιουργήσεις με τους συμφοιτητές σου. Διότι μαζί θα ανακαλύψετε τη γνώση!» 

 

Ο εγωισμός λοιπόν δε μας βγάζει πουθενά, πόσο μάλλον σ’ ένα χώρο όπως της μουσικής, όπου η επικοινωνία και η αγάπη είναι ίσως τα σημαντικότερα αγαθά για να παραχθεί καλή μουσική. Δε χρειάζεται να πάμε στο φεγγάρι για να καταλάβουμε την έννοια της ομάδας, μακάρι να μπορούσαμε να το νιώσουμε στο κόκκαλό μας όπως οι αστροναύτες, τουλάχιστον ας μιμηθούμε την αλλαγή που υπέστησαν όταν είδαν με τα μάτια τους την αλήθεια.