«Χρησιμοποίησε» την μουσική!

Δεν έχει σημασία τι μουσική ακούς. Αλήθεια! Δεν έχει σημασία σε τι συναυλίες πηγαίνεις, αν έχεις tattoo την Britney Spears ή τους Morgoth, αν δουλεύεις σε σκυλάδικο, ή αν δουλεύεις ως σερβιτόρος και έχεις στα ακουστικά σου το «Tame the dragon». Όταν μελετάς μουσική, παίζεις ένα όργανο και θες να ασχοληθείς λίγο ή πολύ με την τέχνη της μουσικής σημασία έχει άλλο πράγμα. Σημασία έχει ο τρόπος σκέψης σου πάνω στην μουσική και το πώς βλέπεις τον εαυτό σου μέσα στην μουσική.

 

Και εξηγώ. Η πραγματική «φύση» της μελέτης της μουσικής είναι αυτή του εξερευνητή. Ο εξερευνητής ψάχνει για μέρη που δεν έχουν ανακαλυφθεί, πηγαίνει στο άγνωστο, συνήθως με κάποιο οδηγό που ξέρει τα μονοπάτια, αλλά όταν έρθει η ώρα όλη η διαδρομή και η αγωνία του αγνώστου είναι δική του ευθύνη.

 

Στην μελέτη της μουσικής και ενός μουσικού οργάνου λοιπόν αυτό που θέλουμε να καταφέρουμε είναι να «σετάρουμε» τον εγκέφαλό μας με τέτοιο τρόπο ώστε η εξερεύνηση αυτή να είναι εμπειρία με νόημα. Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να κάνουμε, αν θέλουμε να εξερευνούμε ευτυχισμένοι, είναι να πετάξουμε από πάνω μας τα «στεγανά» της «παλιάς» κουλτούρας και κυρίως της Ελληνικής κοινωνίας για την μουσική.

 

Δηλαδή να διώξουμε από πάνω μας δογματισμούς του τύπου: «Μουσική είναι μόνο το μέταλ», η «Τζαζ είναι για βαρεμένους», «Δεν ζεις από την μουσική», «Πρέπει να μελετάς 39 ώρες την ημέρα», «Οι ροκάδες είναι καμένοι», «Οι ποπάδες είναι φλώροι» ή οτιδήποτε άλλο γηπεδικό και οπαδικό μπορείτε να σκεφτείτε. Τα κλισέ που τυποποιούν με τρόπο στενόμυαλο και φανατικό προσφέρουν μόνο παρωπίδες και ξαφνικά το πεδίο της εξερεύνησης γίνεται πολύ στενό, τελειώνει γρήγορα ή απλώς παύει να έχει ενδιαφέρον και να σου δίνει ευχαρίστηση. Επίσης δημιουργείται μία δικλείδα ασφαλείας στον εγκέφαλο του μαθητή – μουσικού ώστε να μην δέχεται έξτρα πληροφορίες και άλλα αισθητικά ερεθίσματα τα οποία θα μπορούσαν να τον κάνουν να παίζει ή να μαθαίνει αυτό που αγαπά πιο αποδοτικά.

 

Για παράδειγμα δεν έχει σημασία αν θέλεις να παίζεις Σουηδικό progressive death metal για να μελετήσεις τα real books. Οκ!!! Θα μου πείτε τώρα, άσε μας ρε φίλε, τι σχέση έχει το real book με το death metal? Ναι δεν λέω, ακραίο παράδειγμα αλλά δώστε βάση. Η μουσική πλέον σε όλο τον πλανήτη δεν είναι όπως την ξέραμε. Το κάθε είδος μουσικής έχει μπλεχτεί με κάποιο άλλο και παράγονται διαρκώς μίξεις μουσικών ιδιωμάτων. Ακόμα και το πιο pop mainstream project μπορεί να έχει επιρροές από ροκ, από blues από Beatles μέχρι και 90’s house ή Rhythm ‘n’ Blues μαζί με Latin και ότι άλλο μπορεί να επηρεάσει και να εμπνεύσει έναν δημιουργό.

 

Η πληροφορία της μουσικής είναι παντού. Μέσω διαδικτύου μπορείς να ακούσεις τα πάντα! Προτείνω λοιπόν να χρησιμοποιήσεις τα πάντα. Ποτέ δεν ξέρεις ένα μονοπάτι που μπορεί να σε οδηγήσει. Για παράδειγμα σας λέω ότι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για να αναπτυχθείς μουσικά είναι το real book και τα jazz standards. Ξεχάστε την τζαζ, ξεχάστε τις διαφωνίες που μπορεί να έχετε με το είδος σαν είδος ή ξεχάστε ότι δεν σας αρέσει το είδος σαν άκουσμα. Δώστε σημασία στο ότι το real book είναι ένα τεράστιο βιβλίο με πάρα πολλά τραγούδια με μελωδίες και αρμονικούς κύκλους έτοιμα προς μελέτη. Επίσης το κάθε ένα κομμάτι έχει τραγουδηθεί και παιχτεί από πάρα πολλούς διαφορετικούς μουσικούς, έχει παραλλαχτεί, έχει πάρα πολλές διαφορετικές εκτελέσεις. Κάθε εκτέλεση είναι και μία άλλη ιδέα και προσέγγιση. Πχ το All the things you are. Χρησιμοποιήστε το!! Μάθετε να παίζετε πάνω στον συγκεκριμένο αρμονικό κύκλο. Μάθετε να μετράτε και κρατάτε την φόρμα χωρίς να αλλάζει το τέμπο. Μάθετε να παίζετε την μελωδία και ανακαλύψτε ποιες νότες της μελωδίας δίνουν το χρώμα σε κάθε ακόρντο. Μάθετε το απέξω. Απομνημονεύστε όλο τον κύκλο. Παίξτε μόνο συνοδεία, για πολύ ώρα. Παίξτε το κομμάτι ως swing. Παίξτε το bossa. Παίξτε το funky. Παίξτε το straight rock ‘n’ roll όγδοα. Αυτοσχεδιάστε πάνω στο κομμάτι.

 

Ανακαλύψτε το κομμάτι και εξερευνήστε το. Θα κερδίσετε πολλά. Ρυθμικά, αρμονικά και μελωδικά. Μετά πηγαίνετε και παίξτε ότι είδος μουσικής γουστάρετε. Και μετά επιστρέψτε. Και μελετήστε και κάτι άλλο. Ένα ροκ κομμάτι. Πχ το Heartbreaker των Led Zeppelin. Εξερευνήστε το. Υπάρχουν στο you tube, isolated tracks, όπου μπορείς να ακούς μόνο το μπάσο, ή μόνο την κιθάρα ή μόνο τα τύμπανα. Ακούστε και μελετήστε τι έκαναν οι Led Zeppelin ρυθμικά. Υπάρχουν και συνεντεύξεις που λένε πολλά ενδιαφέροντα πράγματα για τον τρόπο που σκεφτόντουσαν. Και μιλούν οι ίδιοι!!!

 

Και όλα τα παραπάνω τα λέω διότι, συνήθως, όταν είμαστε μαθητές δεν ξέρουμε τι είναι αυτό που ψάχνουμε μουσικά. Δεν ξέρουμε που είμαστε καλοί και που όχι, δεν ξέρουμε τι αυτό που πραγματικά θέλουμε να κάνουμε με την μουσική. Για να το ανακαλύψει κάποιος σε νεαρή ηλικία θέλει πολύ τύχη και σπάνια προσωπικότητα. Οι περισσότεροι από εμάς, «κοινοί θνητοί» πρέπει να ψάξουμε πολύ. Και κυρίως να ψάξουμε τον εαυτό μας. Τι είναι αυτό που μας αρέσει πραγματικά, χωρίς κλισέ, τυπολατρίες και μιμητισμό. Ποιοι είμαστε πραγματικά. Δυστυχώς ή ευτυχώς ο εγκέφαλός μας για να δίνει λύσεις σε προβλήματα λειτουργεί με «trial and error». Δηλαδή δοκιμάζει, βλέπει αν λειτουργεί, ξαναδοκιμάζει με άλλο τρόπο κτλ. Όταν λοιπόν το «θέμα» μας είναι να ανακαλύψουμε αυτό που πραγματικά θέλουμε μέσα από την μουσική ίσως ο ποιο λειτουργικός τρόπος είναι να δοκιμάσουμε και μετά να αποφασίσουμε το τι θα απορρίψουμε και το τι θα ενστερνιστούμε.

 

Με την συνεχόμενη δοκιμή (εξερεύνηση) πάνω στην μουσική, και με την κατάλληλη καθοδήγηση βέβαια, θα καταφέρω να ανακαλύψω τι μου δίνει ευχαρίστηση, που είμαι καλός, που είμαι κακός και γενικότερα ένα μακροπρόθεσμο πλάνο για πού και πως θέλω να με βλέπω μουσικά.

Οπότε ας απελευθερωθούμε από τα πράγματα τα οποία μας κρατάνε «πίσω», ας αγαπήσουμε την μουσική στο σύνολό της και ας χρησιμοποιήσουμε το κάθε τμήμα της ώστε να αναπτυχθούμε διανοητικά και καλλιτεχνικά.


Μιχάλης Ευδαίμων

Μιχάλης Ευδαίμων: Μπασίστας - Συνθέτης - Συγγραφέας
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Έκανε μαθήματα με τον Γιώτη Κιουρτσόγλου, τον Γιώργο Φακανά, τον Antony
Jackson. Clinics από τους Tom Kenedy, Victor Wooten, Mike Stern, Billy Sheehan.
Έχει συνεργαστεί με τους:
Μαρινέλα, Κώστα Χατζή, Κώστα Καραφώτη, Νατάσσα Θεοδωρίδου, Χρήστο
Θηβαίο, Άννα Λινάρδου, Τάκη Μπουρμά, Άννα Μπουρμά, Νίκο Ζούδιαρη, Αποστόλη Ρίζο, Nότη Μαυρουδή,